ماشین حساب حاشیه سود ابزاری است که به طور خودکار مقدار حاشیه سود و نرخ حاشیه سود را هنگام وارد کردن قیمت فروش، هزینه و کارمزد محاسبه می‌کند. همچنین می‌تواند قیمت فروش مناسب یا هزینه را بر اساس نرخ حاشیه سود هدف محاسبه کند. این ماشین حساب به تصمیم‌گیری‌های مختلف کسب و کار مانند قیمت‌گذاری، ایجاد سیاست تخفیف و تحلیل سودآوری کمک می‌کند.
حاشیه سود (Margin) به سود خالصی اشاره دارد که با کم کردن هزینه از قیمت فروش یک محصول یا خدمت محاسبه می‌شود. حاشیه سود را می‌توان به صورت مقدار (مقدار حاشیه سود) یا به صورت درصدی از قیمت فروش (نرخ حاشیه سود) بیان کرد. حاشیه سود شاخص مهمی برای ارزیابی سودآوری کسب و کار و ایجاد سیاست‌های قیمت‌گذاری است.
حاشیه سود یک شاخص کلیدی برای ارزیابی سلامت و پایداری یک کسب و کار است. حاشیه‌های بالاتر معمولاً نشان‌دهنده سودآوری بهتر کسب و کار هستند و انعطاف‌پذیری برای پاسخ به افزایش غیرمنتظره هزینه‌ها یا تغییرات بازار را فراهم می‌کنند. تنظیم حاشیه‌های مناسب یک تصمیم مهم است که رقابت‌پذیری قیمت و سودآوری را متعادل می‌کند.
مقدار حاشیه سود = قیمت فروش - هزینه کل (هزینه محصول + کارمزدها)
نرخ حاشیه سود (%) = (مقدار حاشیه سود ÷ قیمت فروش) × 100
حاشیه سود (Margin) و مارک‌آپ (Markup) مفاهیمی هستند که اغلب با یکدیگر اشتباه می‌شوند. حاشیه سود بر اساس قیمت فروش محاسبه می‌شود، در حالی که مارک‌آپ بر اساس هزینه محاسبه می‌شود. حتی با قیمت فروش و هزینه یکسان، نرخ حاشیه سود و نرخ مارک‌آپ مقادیر متفاوتی دارند.
| مفهوم | فرمول محاسبه | مثال (هزینه 700 هزار تومان، قیمت فروش 1،000 هزار تومان) |
|---|---|---|
| حاشیه سود (Margin) | نرخ حاشیه سود (%) = ((قیمت فروش - هزینه) ÷ قیمت فروش) × 100 | ((1،000 هزار تومان - 700 هزار تومان) ÷ 1،000 هزار تومان) × 100 = 30% |
| مارک‌آپ (Markup) | نرخ مارک‌آپ (%) = ((قیمت فروش - هزینه) ÷ هزینه) × 100 | ((1،000 هزار تومان - 700 هزار تومان) ÷ 700 هزار تومان) × 100 = 42.86% |
به عنوان مثال، اگر هزینه محصول 700 هزار تومان و قیمت فروش 1،000 هزار تومان باشد:
مقدار حاشیه سود = 1،000 هزار تومان - 700 هزار تومان = 300 هزار تومان، نرخ حاشیه سود = (300 هزار تومان ÷ 1،000 هزار تومان) × 100 = 30%
این بدان معناست که 30% قیمت فروش سود خالص است. به عبارت دیگر، هنگام فروش به قیمت 1،000 هزار تومان، حاشیه سود 300 هزار تومان است.
| صنعت | نرخ میانگین حاشیه سود |
|---|---|
| خرده فروشی | 20~40% |
| تولید | 15~30% |
| خدمات | 30~60% |
| رستوران | 60~70% |
| فناوری اطلاعات/فناوری | 70~90% |
※ این اعداد فقط برای مرجع هستند و ممکن است بسته به صنعت خاص، منطقه، اندازه شرکت و غیره متفاوت باشند.
نرخ مارک‌آپ را بر اساس هزینه محاسبه کنید و قیمت فروش مناسب را پیدا کنید.
مبلغ فروش نقطه سر به سر را بر اساس هزینه‌های ثابت و متغیر محاسبه کنید.
بازده را نسبت به هزینه سرمایه‌گذاری محاسبه کنید تا کارایی سرمایه‌گذاری را ارزیابی کنید.