Hesaplayıcı/İş Kalkülatörü/ Stok Devir Hızı Hesaplayıcı

Stok Devir Hızı Nedir?

Belirli bir dönemde stokların kaç kez satılıp yenilendiğini gösterir. Depo verimliliği, nakit akışı ve işletme sermayesi için kritik bir göstergedir.

Neden Önemlidir?
  • 1. Depo verimliliğini ölçme: Yüksek devir hızı, ürünlerin hızlı hareket ettiği ve depoda daha az süre kaldığı anlamına gelir.
  • 2. Nakit akışını iyileştirme: Stoklar sermayeyi bağlar; hızlı devir, nakdi daha çabuk serbest bırakır.
  • 3. Stok maliyetlerini azaltma: Yüksek devir, depolama, sigorta ve eskime maliyetlerini düşürür.
  • 4. Rakiplerle karşılaştırma: Sektördeki rakiplerle ölçüm yaparak rekabet gücünüzü görebilirsiniz.
  • 5. Satış stratejisini optimize etme: Analiz, hızlı ve yavaş hareket eden ürünleri belirleyerek ürün karmasını düzenlemenizi sağlar.
Giriş alanları
Sonuçlar
0
KRW
0
devir/yıl
0
gün
Stok Devir Analizi

Sonuçlar burada görüntülenecek.

Giriş alanları
Sonuçlar
0
KRW
0
devir/yıl
0
gün
Satış temelli devir hızı, kâr marjı çıkarılmadığı için genelde daha yüksektir.
Giriş alanları
Sonuçlar
0
gün

Sonuçlar burada görüntülenecek.

Hesaplama Formülleri

Stok devir hızı genellikle iki şekilde hesaplanır:

1. COGS Yöntemi

En doğru ve yaygın yöntemdir.

Devir Hızı = COGS ÷ Ortalama Stok

burada:

  • - COGS: Satılan Malın Maliyeti
  • - Ortalama Stok = (Başı + Sonu) ÷ 2
2. Satış Yöntemi

COGS verisi yoksa alternatif olarak kullanılır.

Devir Hızı = Satış ÷ Ortalama Stok

Marj dahil olduğu için daha az hassastır.

3. DIO (Days Inventory Outstanding)

Stokların ortalama kaç gün depoda kaldığını gösterir.

DIO = (Ortalama Stok ÷ COGS) × gün = 365 ÷ Devir Hızı

Yıllık devir hızı 6 ise DIO ≈ 61 gündür.

Hesaplama Örnekleri
Örnek 1: Perakende

Mağaza Anın yıllık verileri:

  • - COGS: ₩500.000.000
  • - Dönem Başı Stok: ₩100.000.000
  • - Dönem Sonu Stok: ₩140.000.000
Ortalama Stok = (₩100.000.000 + ₩140.000.000) ÷ 2 = ₩120.000.000
Devir Hızı = ₩500.000.000 ÷ ₩120.000.000 = 4,17
Stok yılda yaklaşık 4,17 kez döner.
DIO = 365 ÷ 4,17 ≈ 87,5 gün
Ürünler ortalama 88 gün depoda kalır.
Örnek 2: Üretim

Fabrika Bnın üç aylık verileri:

  • - Üç Aylık COGS: ₩200.000.000
  • - Dönem Başı Stok: ₩80.000.000
  • - Dönem Sonu Stok: ₩70.000.000
Ortalama Stok = (₩80.000.000 + ₩70.000.000) ÷ 2 = ₩75.000.000
Üç Aylık Devir = ₩200.000.000 ÷ ₩75.000.000 = 2,67
Yıllık tahmin ≈ 2,67 × 4 = 10,68
DIO = 90 ÷ 2,67 ≈ 33,7 gün
Ürünler ortalama 34 gün depoda kalır.
Sektöre Göre Ortalama Devir Hızı

Değerler sektöre göre değişir; aşağıdakiler referans içindir.

Perakende
Bakkal / Süpermarket Bakkal: 12–20
Eczane Eczane: 7–12
Perakende Giyim Giyim: 4–6
Perakende Elektronik Elektronik: 5–7
Perakende Mobilya Mobilya: 3–5
Mücevher Mağazası Mücevher: 1–3
İndirimli Mağaza İndirim Mağazası: 8–10
Üretim
Otomotiv ve Parça Otomotiv: 6–8
Gıda İşleme Gıda: 8–12
İlaç İlaç: 3–5
Elektronik Üretimi Elektronik: 5–7
Makine Makine: 3–5
Giyim Üretimi Giyim: 4–6
Kimyasal Ürünler Kimya: 6–8
Toptan
Gıda Toptan Gıda: 10–14
İlaç Toptan İlaç: 6–9
Elektronik Toptan Elektronik: 6–8
Endüstriyel Toptan Endüstriyel: 4–6
Yapı Malzemeleri Toptan Yapı Malz.: 5–7

Genel yorum:

  • Yüksek (10+): Çok verimli veya stok yetersizliği riski
  • Orta (5–10): Sağlıklı yönetim
  • Düşük (<5): İyileştirme gerek veya yüksek fiyatlı ürün
Analiz ve İyileştirme
Analiz Yöntemleri
1. Zaman Serisi Analizi

- En az 3–5 yıl takip edin - Mevsimsel desenleri belirleyin

2. Rakip Karşılaştırması

- Sektördeki firmalarla karşılaştırın - Pazar liderlerini benchmark alın

3. Ürün Bazlı Analiz

- Kategori bazında devir hızını analiz edin - Hızlı ve yavaş SKU’ları bulun

4. Diğer KPI bağlantısı

- Devir hızını satış artışıyla ilişkilendirin - Asset turnover, DSO vb. ile kıyaslayın

İyileştirme Stratejileri
1. Talep tahminini iyileştir

- Veri ve yapay zekâ ile optimum stok tutun

2. JIT’i uygulayın

- Tam zamanında sipariş verin - Tedarikçi ilişkilerini güçlendirin

3. ABC Analizi kullan

- Ürünleri A/B/C sınıflandırın - Her sınıf için farklı stok politikası

4. Stok Yazılımı

- Gerçek zamanlı izleme ve otomatik yeniden sipariş

5. Satış stratejisini optimize et

- Yavaş ürünlerde promosyon - Düşük devirli ürünleri portföyden çıkar

İlgili Göstergeler

Daha derin içgörü için stok devir hızını diğer KPI’larla birleştirin.

1. Nakit Dönüşüm Döngüsü (CCC)
CCC = DIO + DSO − DPO

Düşük DIO, CCC’yi kısaltarak likiditeyi arttırır.

2. Varlık Devir Hızı
Varlık Devir = Satış ÷ Ortalama Varlık

Daha hızlı stok devir, varlık verimliliğini artırma eğilimindedir.

3. Brüt Kâr Marjı
Brüt Marj = (Satış − COGS) ÷ Satış × 100

Daha yüksek fiyat, marjı artırır ancak devir hızını düşürür; tersi durumda ise tam aksi olur.

Sık Sorulan Sorular

A: Her zaman değil; çok yüksek devir, stok yetersizliğine ve satış kaybına yol açabilir. En uygun seviye sektör ve tedarik zincirine bağlıdır.

A: Şunları değerlendirin: - Talep tahminini geliştirin - Fazla stoka indirim uygulayın - Teslim sürelerini yeniden pazarlık yapın - Düşük talep gören SKU’ları kaldırın - Daha küçük ama sık sipariş verin

A: Stok devir hızının artması, sermayeyi serbest bırakarak genelde varlık devir hızını da yükseltir.

A: COGS daha hassastır; yalnızca COGS yoksa satış kullanın ve karşılaştırmalarda tutarlılığı koruyun.